🪸 Tüp Bebek Için Sperm Verme

Lszov4. İLK MUAYENE VE ÇİFT DEĞERLENDİRMESİ Çocuk isteği olan bir çiftin bir ayda hamile kalabilme şansı % 20-25 dir. Gebeliğin elde edebilmesi için 35 yaş altındaki kadınlarda 1 yıl, 30 yaş üzeri kadınlarda 6 ay beklemek gerekir. Bu süre sonunda doğal yollardan gebe kalamayan çiftlere çok iyi bir araştırma sonrası sebebe yönelik olarak yumurtlama tedavisi, aşılama veya tüp bebek tedavisi yöntemleri uygulanır. Araştırmalar sonucu bir veya birden fazla kısırlık nedeni bulunabileceği gibi çiftlerin yaklaşık % 15'inde kısırlığın nedeni saptanamaz. Kadındaki en önemli kısırlık sebepleri yumurtlama bozuklukları, endometriozis, tüplerin hasarlı veya tıkalı olmasıdır. Erkekte görülen kısırlık nedenleri arasında ise sperm sayısının, hareketliliğinin yetersiz olması ve bazı durumlarda da sperm hücrelerinin anormal olması sayılabilir. Kadında en sık görülen kısırlık nedeni yumurtlama bozukluklarıdır. Yumurtlama olmadan döllenme ve gebelik oluşamaz. Yumurtlama bozukluğu yumurtlamanın hiç olmaması düzensiz veya seyrek olmasıdır. Adetlerin seyrek veya hiç görülmemesi çoğu zaman bir yumurtlama bozukluğunu gösterir ancak adetlerin tamamen düzenli olduğu durumlarda da yumurtlama bozukluklarına rastlanabilir. Sık görülen sebepleri arasında prolaktin hormonunun aşırı salgılanması, polikistik over sendromu, tiroid bezi ile ilgili problemler, aşırı kilo kaybı ve stres gelmektedir. Tüplerin kısmen veya tamamen tıkalı olması sperm ile yumurtanın buluşmasını engelleyerek döllenme ve gebeliği olanaksız kılar. Tüplerdeki bu hasar geçirilmiş enfeksiyon, endometriozis veya geçirilmiş bir ameliyat sonrası kalan karın içi yapışıklıkları gibi birçok nedene bağlı olabilir. Tüpler bir dış gebelik sonucu da hasara uğrayabilir. Gelişmiş ülkelerde cinsel yollardan bulaşan enfeksiyonlar tüplerdeki hasarın en önemli nedenidir. Ülkemizde çocukluk çağında alınan verem mikrobu tüberküloz da tüplerde geri dönülmez hasar oluşturmaktadır. Erkeğin ilk değerlendirmesi semen analizi olarak adlandırılan tetkikle yapılır. Dünya Sağlık Örgütünün kriterlerine göre yapılan bir sperm değerlendirilmesinin normal kabul edilmesi için sperm sayımının mililitrede 15 milyondan fazla, hareketliliğinin %40'nın üstünde ve özel boyama tekniği ile olan Kruger analizine göre yapısal normalliğin en az %4 üzerinde olması gerekir. Erkek kısırlığı olgularında spermin üretim ve olgunlaşma bozuklukları en sık rastlanılan durumdur. Üretim bozukluğu sperm sayısı ile ilgili olabileceği gibi kadın yumurtasının döllenmesini engelleyen sperm hareketlerinin zayıflığı veya sperm şekillerinin morfoloji anormalliği ile de ilgili olabilir. Sperm değerlerinin yukarıda belirtilenin altında olması halinde doğal yollardan gebelik elde edilmesinde belirgin zorluklar yaşanmaya başlanmaktadır. YUMURTALIKLARI UYARMA VE YUMURTA OLUŞTURMA Tüp bebek tedavisinde yumurtlama tedavisinin amacı birden fazla yumurta gelişmesini sağlamak için iğne ve haplarla hormonal olarak yumurtalıkların uyarılmasıdır. Hangi ilacın ne dozda kullanılacağı hastaya ve tedavi protokolüne bağlı olarak değişebilir. Tüm protokollerde adet kanamasının ikinci veya üçüncü gününde temel ultrason incelemesi yapılır ve kullanılacak ilaç dozuna karar verilir. Uyarı tedavisi başladıktan sonra hasta belirli aralıklarla kontrole çağrılır. Bu kontrollerde vajinal ultrasonografi yapılarak gelerek gelişen yumurtaların sayısı ve büyüklüğü kontrol edilir. Ultrason takipleri sırasında değerlendirilen bir diğer faktör de rahmin içini döşeyen ve endometrium adı verilen tabakanın yapısı ve kalınlığıdır. Gebelik oluştuğunda endometriuma yerleşeceğinden bunun yapısı son derece önemlidir. Endometrium 6 mm veya daha ince olduğunda gebelik şansı azalmaktadır. Tedavide amaç yeterli sayıda 17-20 mm çaplı yumurta elde etmektir. Tedavinin süresi değişken olmakla birlikte ortalama 10-12 gündür. Son olgunlaşmayı sağlamak için human chorionic gonadotropin hCG enjeksiyonu yapılır, yaklaşık 32-36 saat sonra yumurtalar toplanır. YUMURTA TOPLAMA OPU adı verilen yumurta toplanması işleminde vajinal ultrason ile yumurtalıklardaki olgunlaşmış yumurtalar iğne aracılığıyla folikülden aspire edilir. OPU vajinal ultrasonografi ile oldukça kolay ve konforlu bir şekilde gerçekleşmektedir. Hasta jinekolojik muayene pozisyonunda yatar ve üzeri steril örtüler ile örtüldükten ve vajina temizliği yapıldıktan sonra vajinal ultrasona başlanır. Hafif bir anestezi eşliğinde vajinal ultrason probu üzerinde bulunan kılavuz içinden geçirilen bir iğne ile yumurtalıklara ulaşılır. Her bir folikül içine girilerek folikül sıvısı içinde bulunan yumurta özel bir aspiratör yardımı ile dışarı alınır. Alınan sıvı hemen laboratuvara verilerek yumurta içerip içermediği mikroskop altında incelenir, yumurta hücresi varsa alınır. Folikülden yumurta elde edilemez ise aynı iğne içinden özel sıvı verilerek folikül boşluğu yıkanır ve içinde kalmış olabilecek yumurta alınmaya çalışılır. Özel bir mikroskop ile incelenen bu sıvının içinde bulunan yumurta kültür sıvısının içine konarak inkübatöre kaldırılır. İnkübatör, sıcaklığı 37 C, karbondioksit oranını da % 5-6 düzeyinde sabit tutar. Olgun yumurta hücreleri 4-6 saat sonra döllenme için hazır hale gelmektedir. Çapı 17-20 mm arasında olan foliküllerin yaklaşık % 80’inden döllenmeye uygun yumurta elde edilebilmektedir. Bu şekilde tüm foliküller aspire edilinceye kadar işleme devam edilir. Her iki yumurtanın aspire edilmesi yaklaşık 15-20 dakika sürer. İşlem sonrası hasta dinlenme odasına alınarak bir süre istirahat etmesi sağlanır. Bazen folikül sayısı fazla olmasına karşın içlerinde yumurta hücresi çıkmaz veya beklenenden az çıkabilir. TÜP BEBEK IVF VEYA MİKROENJEKSİYON ICSI UYGULAMASI Yumurta toplamı işleminden sonra erkek sperm verir. Sperm alınması için en ideal yöntem mastürbasyondur. Menisinde canlı sperm bulunmayan kişilerde ise cerrahi olarak sperm aranır. Elde edilen meni özel bir kap içerisine alınır ve sıvılaşması beklenir. Sıvılaşma sonrasında meni, sperm sayısı, hareketliliği ve şekli yönünden incelenir. Yumurta kültürü ve sperm hazırlanması tamamlandıktan sonra dölleme işlemine geçilir. Mikroenjeksiyon ICSI uygulaması, mikro-pipetler yardımı ile mikroskop altında spermin, kadından elde edilen yumurtanın içine enjekte edilmesidir. İşlemler mikroskobun ısıtılmış yüzeyinde, 200–400 kat büyütme altında ve mikromaniplatör aracılığı ile yapılmaktadır. İşlemden 16-18 saat sonra döllenme olup olmadığı kontrol edilir. Döllenmiş yumurtada tek olan hücre çekirdeği sayısı ikiye çıkmıştır. Döllenen yumurtaya artık embriyo denmektedir. Embriyolar tekrar kültür ortamına konularak bölünmeleri beklenir. Uygun aşamaya gelindiğinde embriyolardan kaliteli olanlarından belirli sayıda alınarak kadının rahmi içine transfer edilir. EMBRİYO TRANFERİ Embriyolar iki hücreli aşamadan embriyonun ana rahmine tutunmadan önce ulaştığı en son aşama olan blastokist aşamasına kadar 2. ve 5. günler arasında herhangi bir dönemde transfer edilebilir. Transfer gününe kadar geliştirilmiş medium sistemleri kullanılarak inkübatörde tutulan embriyolardan en kaliteli olanları anne adayının rahmine nakledilir. Transfer edilecek embriyo sayısı belirlenirken kadının yaşı, daha önceki başarısız tüp bebek denemeleri ve embriyoların kalitesi göz önünde tutulmaktadır. Yardımcı üreme tekniklerinde transfer edilen embriyo sayısı ile klinik gebelik oranları arasında doğru bir ilişki mevcuttur. İkiden fazla sayıda embriyo transfer edildiğinde çoğul gebelik oranları oldukça yükselmektedir ancak bu risk kadın yaşının ilerlemesi ile birlikte azalmaktadır. Çoğul gebeliklerin komplikasyon oranlarının yüksek olması ve erken doğum gibi nedenler ile maliyetin artması nedenleri ile pek çok ülkede transfer edilen embriyo sayısının kısıtlanması yoluna gidilmektedir. Ülkemizdeki Tüp Bebek Yönetmeliğine göre 35 yaşından genç hastalarda sadece bir tane embriyo transfer edilmesi mümkündür. 35 yaş üzeri veya 2’den fazla sayıda başarısız tüp bebek denemesi olan hastalarda 2 adet embriyo transferi yapılabilir. Embriyo transferi yapılırken hasta jinekolojik muayene pozisyonunda yatırılır. Vajinaya spekulum yerleştirildikten sonra steril serum fizyolojik ile temizlik yapılır. Ardından özel kültür sıvıları ile rahim ağzı temizlenir. Embriyolog transfer edilecek embriyoları katater içinde labaratuvardan getirir. İşlemi yapacak olan hekim karından yapılan ultrason eşliğinde embriyoları rahim içine yerleştirir. Embriyo transferi işlemi ağrılı bir işlem değildir ve anestezi gerektirmez. İşlem sonrası endometriumu desteklemek için enjeksiyon, fitil veya krem şeklinde progesteron hormonu verilir. Luteal faz desteği adı verilen bu tedavi gebelik oluşursa 12. gebelik haftasına kadar devem eder. GEBELİK TESTİ Tüp bebek tedavisinin son aşaması, anne ve baba adayının tüp bebek tedavisi sürecinde en heyecanlı olduğu, tedavinin sonucunun öğrenildiği, tedavinin başarılı olup olmadığının anlaşıldığı gebelik testidir. transferinde embryo transferi sonrası 12. Gün, embriyonun 5. Gün transfer edildiği durumda ise 10. Gün gebelik testi yapılır. Beta-hCG hormonunun kandaki değerleri ölçülerek yapılan gebelik testi en iyi yöntemdir. İdrar testleri net bilgi veremediği için güvenilir olmayabilir. 10 ve 12. günlerdeki beta-hCG değerlerinden 2 hafta sonra ilk gebelik ultrasonu yapılır. Bu ilk ultrasonda rahim içinde gebelik kesesinin olup olmadığı ve eğer kese var ise kaç tane kese olduğu araştırılır. ARASINDA ATLANMAMASI GEREKEN NOKTALAR NELERDİR? Anne ve baba adayları genel sağlık durumlarına, beslenmelerine, sigara, alkol ve toksik gibi maddelerden ve bol kafein içeren içeceklerden uzak durmaya, ideal kiloda olmaya, günlük yaşamlarında stresi en az düzeye indirmelerine, doktorlarına danışmadan ilaç kullanmamaya, kilo vermeye yönelik herhangi bir diyeti varsa bu diyete ara verilmesine özen göstermelidirler. Muayene ve kontrollerde randevu saatlerine dikkat edilmesi, doktorun önerilerinin ve verdiği talimatların aksatılmadan ve düzenli olarak bire bir yerine getirilmesi önemlidir. Daha önceki tedaviler hakkında tüm bilgilerin eksiksiz olarak doktora iletilmesi tedavinin daha başarılı bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olacaktır. BEBEK TEDAVİSİNDE YUKARDAKİ ADIMLAR DIŞINDA BAŞKA BİR PROSEDÜR DE İŞLENMEKTE MİDİR? PREİMPLANTASYON GENETİK TANI Genetik bilimindeki son gelişmeler henüz gebelik oluşmadan, tüp bebek yöntemleri ile laboratuvar ortamında geliştirilen embriyolar üzerinde genetik inceleme yapılmasına ve seçilmiş olan sağlıklı embriyoların anne adayının rahmine yerleştirilmesine imkan tanımaktadır. Bu yönteme gebelik öncesi genetik tanı Preimplantasyon Genetik Tanı-PGT adı verilmektedir. İleri anne yaşı, tek gen hastalıkları, tekrarlayan erken gebelik kayıpları, şiddetli erkek faktörü, anomalili fetus hikayesi, ailesinde genetik hastalıkları olan çiftlerin veya uygulanan tedavilere cevap vermemiş kısır çiftlerin sağlıklı bebeğe kavuşmalarını sağlayan bir genetik tanı yöntemidir. Bu sayede genetik bozukluğu olan çocuğa sahip olma riski yüksek olan çiftler için hamilelik en başından kontrol altına alınmış olur. Tüp bebekte olumsuz sonuçların başlıca sebeplerinden biri kromozom anomalisi dolayısı ile meydana gelen düşüklerdir. Bu nedenle PGT, özellikle ileri yaştaki IVF hastalarına ait yumurtalarda % gibi yüksek oranda kromozom anomalisine rastlanması sebebi ile ileri yaş anne adaylarına önerilmektedir. Ayrıca ülkemizde sıklıkla görülen talassemi ve orak hücreli anemi genetik hastalıkların gebelik öncesi analizi de PGT ile yapılabilmektedir. Gelişen genetik teknikler ile çiftleirn bilgiye ulaşma olanaklarının artması, PGT ve diğer prenatal tanı yöntemleri hakkında sağlık merkezlerine başvurmalarını kolaylaştırmıştır. Asıl amacı aileleri sağlıklı bebeklere kavuşturmak olan tüp bebek tedavisi, Preimpantasyon Genetik Tanı’nın uygulanması ile birlikte başarıya ulaşma konusunda bir adım daha atılmasını sağlamıştır. EMBRİYO DONDURMA EMBRİYO KRİYOPREZERVASYONU Tüp Bebek tedavilerinde amaç iyi gelişen sağlıklı 1 veya 2 embriyonun rahim içine transfer edilmesi ve kalan sağlıklı embriyoların dondurularak saklanmasıdır. Tüp bebek denemesinde gebelik elde edilememesi, gebelik elde edilip düşükle sonlanması veya doğumla sonlanan bir gebelikten sonra çiftin tekrar bir bebek dünyaya getirmeye karar vermesi durumunda, daha önce kendi sperm ve yumurta hücrelerinin döllenmesiyle elde edilen, dondurulan embriyoları çözülüp kadın rahmine yerleştirilerek gebelik sağlanabilir. Bu yöntemle kadına uzun süren hormon ilaçlarının verilmesi engellendiği gibi tüp bebek işlemindeki gerekli birçok aşama atlanacağı için maliyet bakımından da çiftlere kolaylık sağlamaktadır. SPERM DONDURMA SPERM KRİYOPREZERVASYONU Sperm hücreleri canlılıklarını uzun süre koruyabilmek amacı ile dondurularak saklanabilir ve istenildiğinde çözülerek yardımcı üreme tekniklerinde kullanılabilir. Dondurma işleminde, bu işlem için özel olarak üretilmiş kriyoprotektan adı verilen solüsyonlar kullanılır. Dondurulan spermler sıvı azot tankları içerisinde -196 ̊C saklanır. Bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalarda, dondurulmuş çözülmüş hareketli spermler ile yapılan mikroenjeksiyon sonrasında döllenme ve gebelik oranlarının olumsuz etkilenmediğini göstermektedir. SPERM DONDURMA NEDENLERİ Azospermi hastalarında işlem günü testiküler/epididimal yoldan elde edilen spermlerden mikroenjeksiyon sonrası arta kalan dokunun veya tanı amaçlı yapılan testis biyopsisinden elde edilen spermlerin dondurularak saklanması amacıyla uygulanabilmektedir. Testis kanserlerinde, lösemi ve diğer kanser türlerinde kemoterapi ve/veya radyoterapi uygulanacak olgularda sperm üretimi büyük ölçüde engelleneceğinden daha ilerideki yardımcı üreme işlemleri için sperm elde etmek amacıyla uygulanabilmektedir. Testis ile ilgili çeşitli hastalıklar sonucu cerrahi tedavi görecek veya vazektomi uygulanacak olgularda ileri tarihlerde sperm elde etmek amacıyla yapılabilmektedir. İşlem günü psikolojik, sosyo-kültürel nedenlerle sperm vermede güçlük çekebilecek olgularda işlem öncesi sperm alınıp dondurularak daha sonraki aşamalarda kullanılabilmektedir. YUMURTA DONDURMA Kadınlar bazen eğitim, kariyer, sosyal ve ekonomik şartların oluşmaması, uygun eş istemi gibi nedenlerle evlilik veya çocuk sahibi olmayı ertelemektedirler. Ancak yıllar içinde yumurtalık rezervi azalmakta, yumurtaların kaliteleri bozulmakta ve böylece biyolojk zaman kadınların aleyhinde işlemektedir. Yumurtalar dondurulup saklanırsa bu kadınlar daha ileri yıllarda çocuk sahibi olabilme şanslarını koruyabileceklerdir. Yumurtaların dondurularak saklanma işlemi ne kadar erken yaşta yapılırsa yumurta kalitesi o kadar iyi ve yumurta sayısı o kadar fazla olacaktır. İlerleyen yaşla over rezervinde azalma beklenen doğal bir süreçtir ancak bazı tıbbi nedenlerle genç kadınların yumurtalık rezervleri azalabilir veya yumurtalık dokuları hasar görebilir. Ailede erken menopoz öyküsü anne ve kız kardeşte, ailevi meme kanseri öyküsü, endometriozis varlığı, bazı genetik hastalıklar Turner Sendromu, Frajil-X sendromu, Musküler distrofi , BRCA-1 taşıyıcılığı, sigara, kemoterapi, radyoterapi gibi durumlardır. Yumurta dondurma işlemine adet kanamasının 2. günü yumurta geliştirici iğnelere başlanır, yaklaşık 10-12 gün kadar sonra yumurtalar vajinal ultrason ile toplanır. Laboratuvarda vitrifikasyon denilen hızlı dondurma yöntemi ile dondurularak -196 derecede sıvı azot tanklarında saklanır. Gebelik istendiği zaman bu yumurtalar çözülerek tüp bebek işlemleri uygulanır. **Prof. Dr. Nilgün Turhan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Web sitesi Facebook facebook/drnilgunturhan/ Instagram instagram/drnilgunturhan/**** Paylaş Tüp Bebek Tedavisinde Eşlerin Kendilerine ait Üreme Hücreleri Sperm ve Yumurta Kullanılmaktadır Tüp bebek tedavisinde yumurta toplama işlemi ile anne adayından alınan yumurtalar ve baba adayının çoğu zaman mastürbasyon yöntemi ile sperm numune verme odasında verdiği meni örneği özel bir etiketleme inkübatöre alınır. Ardından mikroenjeksiyon yöntemi ile yumurta ve sperm birleştirilerek döllenme işlemi gerçekleştirilir. Takip eden günlerde gelişen embriyo anne rahmine yerleştirilir. Tüp bebek tedavisinde anne ve baba adayına ait olmayan yumurta hücreleri yalnızca yumurta bağışı ya da sperm bağışı ile mümkündür. Bu yöntemler de ülkemizde yasaktır. Eşlerden alınan sperm ve yumurtanın başka çiftlerle karışma riski var mıdır? Alınan örnekler özel bir etiketleme borkodlama yöntemi ile birbirinden ayrılır. Böyle bir karışıklığı önlemek için de sperm numune verme odası, androloji laboratuvarı ve embriyoloji laboratuvarı birbiri ile bağlantılıdır ve sadece yetkili kişilerin girip çıkmasına müsaade edecek şekilde güvenlik önlemi alınmıştır. Çift kontrol yapılması zorunludur! Hastaların kimlik kontrolleri çift şekilde yapılır. Düzenlenmiş teknolojik kontroller sayesinde, her laboratuvar aşamasında en az 2 defa kimlik kontrolleri yapılmaktadır. Özellikle de OPU yani yumurta toplama aşaması ve embriyo transfer aşamasında, embriyologlar tarafından bizzat kimlik kontrolleri yapılmaktadır. Bu aşamada merkezlerin ve laboratuvarların hata yapma şansı yoktur. Elektronik olarak etiketleme! Laboratuar koşullarında kullanılan sperm ve yumurta hücreleri, bilgisayar destekli etiketlerle kayıt altında tutulur. Kimlik kontrollerinin sürekli olarak yapıldığı için, kod okuyucu tarafından bilgisayarlarda kayıt altında tutulur. Embriyoların içinde bulunduğu kapta hastanın kimlik bilgileri ya da kimlik kodu vardır Embriyo transferinden önce, hastanın adının ve diğer kimlik bilgilerinin teyidi yapılır. Daha sonra çifte bu bilgiler bilgisayar ekranından gösterilir ve onaylatılır. Bu sayede risk oranı neredeyse 0’a iner ve tüp bebek tedavisinde çiftlerin bu konuyla ilgili endişe etmesine gerek kalmaz. Anasayfa » Tüp Bebekte Sperm TedavisiTüp bebek tedavisinde kadında yaşanan sıkıntılar olabileceği gibi erkekte de birtakım sıkıntılar söz konusu olmaktadır. Spermin kalitesizliği, hiç üretilememesi ve yeterli sayıda olamayışı bu gibi durumlardandır. Azospermi tedavi yöntemiyle bu sıkıntı da giderilmektedir. Bunun üzerine de tüp bebek tedavisine Analizi SpermiyogramSemen analizi ejekulasyon sırasında penisten gelen sıvı ve içeriğinin miktar ve kalite bazında değerlendirilmesi işlemidir. Bu test ile hem semen olarak adlandırılan sıvı kısım hem de mikroskobik olarak görülebilen hareketli hücreler olan spermler analiz üreme potansiyelinin değerlendirilmesinde yapılan en önemli ve ilk başvurulan laboratuvar spermleri ve çeşitli salgı bezlerinden salınan sıvıları içeren vizköz, beyazımsı bir sıvıdır. Hemen ejekülasyondan sonra yoğun, sonraki 10 – 30 dakika içinde ise sıvılaşarak akışkan hale gelen bir sıvıdır. Spermler semende bulunan başı ve kuyruğu olan hareket eden üreme hücreleridir. Bu özellikleri ile kadın vücuduna girdiklerinde hareket edip yumurtaya ilerler ve döllenme olarak adlandırılan yumurtayla birleşme sağlanır. Her semen örneğinde milyonlarca sperm, farklı miktarlarda früktoz, tampon sıvıları, koagülasyon maddeleri, kayganlaştırıcılar ve spermi destekleyen ve döllenme işlemine yardımcı olan enzimler analizinde ayrıca semen örneği yıkanarak, tedavi yönteminin planlanması ile ilgili bilgi sahibi olunabilmektedir. 3 – 5 günlük cinsel perhizin ardından uygulanan bu test ile hangi tedavi yönteminin daha iyi sonuç vereceğine dair önemli bilgiler elde Bebek Mikroenjeksiyonda Tek Sperm YeterliTüp bebek tedavilerinde, bir tek spermle bile baba olamayan adaylar tüp bebek mikroenjeksiyon tekniği ile baba olabilmektedir. İlk olarak 1992’ de Brüksel Vrije Üniversitesinde uygulanmış ve başarı sağlanmıştır. Bu uygulama ile çocuk sahibi olamayan milyonlarca çift çocuk sahibi Nasıl Oluşur?Döllenme spermin yumurtaya ulaşması ile gerçekleşen bir olaydır. Sperm genel olarak kromozonlardan oluşur. Kromozon içinde bulunan genlerin yumurtalarda ki genler ile eşleşmesi ile embriyo oluşur ve bu da gebeliği ifade eder. Gebeliğin ve doğacak bebeğin sağlıklı olması iyi kalitedeki genlerin varlığına bağlı olarak değişkenlik Bozukluğu NedenleriBaba adayında üretimi gerçekleşen sperm hücreleri testisten çıktıktan sonra yumurtalara ulaşabilmek için neredeyse 5 metre ilerler. Spermlerin yumurta ile birleşmesi dış ortamlarla da ilişkilidir. Zira üreme sistemi dış etkenlere oldukça duyarlıdır. Sigara gibi dışarıdan vücuda alınan maddeler spermlerde işlev bozukluğuna sebebiyet verebilir. Bunun dışında sperm üretimini nedeni açıklanamayan ve belli olmayan yapısal faktörlerde etkileyebilir. Sperm üretiminde bozukluğa en çok sebep olan DNA sisteminde var olan veya oluşmuş olan hasarlardır. DNA sisteminde bozukluk embriyonun gelişmesini engelleyen bir faktördür. Vücut yapısı aslında DNA bozukluklarına göre bazı önlemler alınmıştır. Üreme esnasında kromozonlar birleşirken DNA’da meydana gelen bozuklukların da bir kısmını Bebek Tedavisinin BaşarısıStandart semen analizinde sperm hareketliliğinde anormallik olan erkekler için öncelikli olarak tüp bebek tedavisinin başarısı kanıtlanmıştır. Fakat tüp bebek tedavilerinde spermlerin kaliteli olanları seçilerek tedavinin yapılması başarı açısından çok önemlidir. Ancak kaliteli sperm seçilmesine rağmen spermin DNA’sında oluşan bozukluklar olabilir. Bu sorun karşısında erkek faktörüne ait kısırlıklarda tüp bebek tedavisinde de başarı şansı azalabilir. Spermde oluşan genetik hasarların döllenmeyi ve embriyo gelişimini olumsuz yönde etkilemesi söz konusu olabilir. Hatta oluşan gebeliklerde düşüklere yol açabilir. Bundan ötürü sperm DNA’sında oluşan anormallikler normal yol ile gebe kalmayı da olumsuz etkilemektedir. Tüp bebek tedavisi uygulanırken önemli olan kaliteli ve hareket bakımından düzgün ve nitelikli spermlerin seçilmesidir. Tedavi için uygun görülen sperm hücresinde DNA içeriğinin mükemmel olması tüp bebek tedavisinde başarılı sonuçlara ulaşmak için oldukça etkili Sperm Çoğaldıkça Embriyo Kalitesi Düşüyor!Yapılan bilimsel araştırmalara göre şekli normal olan spermlerde dahi % 15 civarında DNA yapısında bozukluk olabileceği tartışma konusu olmaktadır. DNA açısından bozuk olan spermlerin miktarı çoğaldıkça embriyo kalitesi de olumsuz yönde etkilenir. Fakat sperm hücreleri incelemesinde spermlerin % 17’nin altında bozukluk var ise tüp bebek tedavileri çok başarılı olmaktadır. Lakin spermin DNA’sında azalma çok ise gebelik olasılığının yarı yarıya azalması da ihtimaller dahilinde ve yüksektir. Unutulmaması gereken diğer bir konu ise embriyo kalitesinde etkili olan kadının yaşı ve yumurta sayısıdır. Özellikle kadın hastanın yaşı 35 yaşın üzerinde ise embriyonun tutunmasına engel olur. Bu sebepten ötürü de tüp bebek tedavisi sürecine zaman kaybetmeden başlamak neticenin olumlu olması için yararlı Sırasında Erkeğin Spermi Nasıl Alınıyor?Eşiniz yumurta toplama günü sperm vermek için kliniğe çağırılır. Yumurta toplama işlemi öncesinde 3 ila 5 günlük cinsel perhiz olması gereklidir. Spermler, mastürbasyon aracılığı ile erkek için özel hazırlanmış sperm verme odasında eşiniz tarafından özel bir kap içerisinde verilir ve sıvılaşması olması beklenir. Sıvılaşan meni sperm sayısı, hareketliliği ve şekli yönünden incelenir ve daha sonra laboratuvarda çeşitli işlemlerden geçirilerek en kaliteli spermlerin seçilmesi sperm elde edilemeyen hastalarda ya da menisinde hiç sperm bulunmayan erkeklerde ise ameliyatla testislerden çok sayıda parça alınarak sperm arayışı gerçekleştirilir. TESE adı verilen bu yöntemde sperm bulma olasılığı mevcut duruma sebep olan nedenlere bağlı olarak % 25 – 60 arasında değişir. Bu işlem lokal ya da genel anestezi altında nedenlerden dolayı; doğuştan genetik yapılanma ya da geçirilmiş herhangi bir rahatsızlıktan dolayı erkeklerde sperm bulunmama olayı tıpta azospermi olarak adlandırılmaktadır. Kimi bireylerde hiç sperm örneği bulunamazken, kimilerinde ise sayıca ve kalitece çok az, döllenmeye imkân sağlayamayacak nitelikte sperm bulunabilmektedir. Sperm vücutta ilgili alanda üretilebilmesine rağmen bir takım sebepler bu hücrelerin dışarı çıkmasına engel durumları döllenmeye olanak sağlamadığı için çiftlerin bebek beklentileri doğal yollardan imkânsız olmakta ve çiftler tüp bebek merkezlerine yönlenmektedirler. Tüp bebek tedavileri ve azospermi durumları;Azospermi ve tüp bebekTüp bebek tedavileri normal yollardan bebek sahibi olamayan çiftlere mucize olmuş, teknolojik fakat doğal gebelik sağlanabilecek bir yöntemdir. İki ayrı bedene ait üreme hücrelerinin laboratuvar ortamında bir araya getirilmesi ve iyi kalitede embriyo olmasına olanak sağlayabilecek teknikleri içermektedir. Tüp bebek tedavisi sıklıkla belirttiğimiz üzere çiftlerin kısırlık durumlarında imdatlarına yetişen ve kat ettiği aşamalarla ailelerin yüzünü güldürebilecek sonuçlarla mutlu edebilecek bir üreme tedavi ait üreme sıkıntıları daha net olmakla beraber kadının anatomisi oldukça karmaşıktır. Kadın için üreme problemini tespit etmek türlü testler sonucu mümkün olur. Erkeğe ait sperm yokluğu çok net bir konudur ve aşılması en önemli konulardandır. Bu durum için verilen isim azospermidir ve erkek kısırlığının en net halidir. İki çeşit azospermi durumlarının olduğu durumlardan kısaca şöyle bahsedebiliriz; birisinde sperm üretimi hiçbir şekilde olmamakla birlikte diğerinde ise sperm üretimi olmasına rağmen spermin dışarı atılamaması durumudur. Ki bu durum karşısında kadın doğum uzmanı ve üroloji uzmanı iş birliği yapmalı ve tüp bebek tedavisi için de gerekli ayrıntılar ve mikroenjeksiyon tedavisi;Tüp bebek ve azospermiTüp bebek tedavilerinin insanlık hizmetine kazandırdığı yenilik olan mikroenjeksiyon tekniğinde erkeğe ait azospermi durumları için dahi pozitif sonuçların çıkması umut kaynağı olmuştur. Tanısı koyulmuş vakalarda yapılacak mikroenjeksiyon tekniği ile beraber kaliteli sperm tanelerine ulaşılabilecek ve tüp bebek tedavisi için uygun ortamlarda işleme tabii tutulacaktır. Aynı gün annenin yumurtalarının toplanması işlemi yapılacak ve eş zamanlı olarak tedavi süreci işleyecektir. Şayet böyle bir durum söz konusu ise elde edilecek her sperm tanesi kıymetli olacak ve alınmış spermler ileride kullanabilirliği açısından da dondurularak edilmiş olan kaliteli sperm tanesi ve yumurta hücresi için laboratuvarda uygun şartları barındıran ortam sağlanacaktır. Spermlerin uygun solüsyonlarla yıkanması ve en kalitelilerinin seçilmesi sonrasında normal tüp bebek sürecindeki gibi döllenme olması için bekleme sürecine alınan söz konusu bu hücreler için kontrol aşamasında embriyo kalitesine bakılır. Sonrasında ise uygun şekilde en kaliteli embriyo ana rahmine enjekte edilir. Tüp bebek tedavilerinde mikroenjeksiyon tekniği ile azospermi durumlarının dahi çözüme kavuşuyor olması çiftlerde oldukça heyecan yaratmış durumdadır. Bu tip vakalardan dolayı tedaviye başvuran ve olumlu sonuçlar alan hasta sayısı da geçmişe göre olumlu yönde gelişme göstermiştir Uzmanlar, ailelerin toplumdaki yanlış inanışlar nedeniyle çocuklarının ''tüp bebek'' yöntemiyle doğduğunu sakladıklarını ya da bu yöntemi denemekten çekindiklerini sperm sayısı yetersizliği ya da hareket azlığı, kadınlarda tüplerin tıkalı ya da yumurtlamanın olmadığı durumlarda, aşılama veya ilaçlarla gebelik sağlanamadığı taktirde ''tüp bebek'' yöntemi Uygulanır?Tüp bebek yönteminde, öncelikle kadına çeşitli ilaçlar verilerek yumurta sayısı artırılıyor ve büyütülüyor. Daha sonra bu yumurtalar ültrason eşliğinde alınıyor. Aynı anda kadının eşinden de sperm alınıyor. Laboratuar ortamında 2-3 gün içinde oluşan kaliteli embriyolardan, 1-3 embriyo, rahmine gün sonra gebelik testi yapılıyor. Bazen erkekte sperm bulunamazsa erkeğin yumurtalarından biyopsi ile sperm aranıyor. Bir ya da birkaç sperm bulunduğunda alınarak mikro enjeksiyon yöntemiyle yumurtalar döllendirilip gebelik oluşturuluyor. Yumurtalıktan sperm arama yöntemi 10 yıldır uygulanmaktadır. Ancak, çiftler bu yöntemden haberdar olduklarında ne yazık ki yaşları gecikmiş Başkasına mı Ait?Hastalarımızın büyük bir bölümü sanki anormal bir şeymiş gibi çevrenin yanlış inanışı nedeniyle tüp bebek yöntemiyle çocuk sahibi olduklarını saklıyorlar. Çünkü tüp bebek yönteminde, spermlerin ya da yumurtaların farklı kişilerden alındığı sanılıyor. Bu inanış tamamen yanlıştır. Zaten başkasının sperminin ya da yumurtasının kullanılması ülkemizde kanunen sahibi olmak için tedavi gören çiftlere yakınlarının maddi ve manevi olarak destek vermesi gerekir. Çocuğu olmayan çiftler ya boşanmakta ya da aile içinde büyük huzursuzluk ve Doğum Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yılmaz ŞahinBEBEĞİM NE ZAMAN DOĞACAK?

tüp bebek için sperm verme